Languedoc | Wijncursus in Leiden? Key to Wine: de leukste wijnschool van Leiden

Pitch Communicatie & Pr organiseerde op 24 november een online proeverij waarbij Harold Hamersma wijnadviseurs bij praatte over het label en de monocépage wijnen van Pays d’Oc IGP.

STUKJE GESCHIEDENIS
15 jaar geleden schreef Harold voor HP de Tijd dat er sprake was van een wijnoverschot in de wereld. Crisisdestillatie lag op de loer en er ging een beschuldigende vinger richting Frankrijk wat toen de grootste wijnproducent ter wereld was. Languedoc Roussillon was het grootste wijngaardareaal van Frankrijk en waarschijnlijk van de wereld en de plannen waren er toen om 1/3 van de wijngaarden te rooien voor bijvoorbeeld olijfbomen. Dat is echter niet gebeurd.

40 jaar geleden kwam Harold ook al in het gebied en het was toen niet allemaal niet even vrolijk. Veel wijnbouwers waren verenigd in coöperaties en de kwaliteit van de druiven bij deze coöperaties was eigenlijk niet erg van belang omdat men per kilo druiven werd betaald. Daarnaast was er sprake van militante en protectionistische wijnboeren van het CRAV (Comité Regionale D’Action Viticole) die departementsgebouwen in de fik staken en tankwagens met goedkope Spaanse bulkwijn lieten leeglopen om hun eigen handel te beschermen. Zelf goed wijn maken was er helaas niet bij.

Om met de opkomende Nieuwe Wereldwijnen te concurreren koos men gelukkig niet voor vergelijking op prijs maar besloten de Franse wijnboeren om te focussen op kwaliteit. De Pays D’Oc wordt ook wel aangeduid als Frankrijks Nieuwe Wereld. Dat betekent dat er veel mag, maar niet alles. Een voorbeeld is het feit dat zelfs 58 druivenrassen zijn toegestaan in de IGP Pays D’Oc. Deze staan vaak goed herkenbaar op het etiket. Verder is er een nieuwe generatie wijnmakers opgestaan die in tegenstelling tot de vroegere generaties zelf hun wijnen maakt in plaats van ze naar de coöperaties te brengen.
Biologisch wijngaardenieren is een trend en gaat goed in het klimaat van de Languedoc Roussillon.
Het is een dynamisch gebied waar flying winemakers uit het buitenland zorgen voor extra know how om bijzondere wijnen te maken die ook nog een gunstig geprijsd zijn.

CIJFERS
Het gebied bestaat uit 240.000 ha wijngaarden waarvan 120.000 voor IGP Pays d’Oc . 12000 producenten, 175 coöperaties en veel vrouwelijke wijnmakers. 33% van de Franse wijn die in Nederland wordt verkocht is Pays D’Oc IGP wijn. Bijna de helft van alle flessen is bestemd voor export naar 170 landen. Het is de allergrootste Rosé producent en iedere seconde worden er 24 flessen Pays D’Oc wijnen in de wereld verkocht.

In de Grote Hamersma Super Supermarktwijngids van 2020 staan 70 wijnen uit de Languedoc Roussillon die boven een 7 scoorden.

PROEVERIJ UIT HET LAND VAN JA
Pays is land en Oc staat voor ja, aldus Harold. De 6 te proeven wijnen waren gemaakt van één druif (monocépage) en niet van de geijkte druiven zoals chardonnay, sauvignon blanc en merlot. Geen spannende etiketten maar het gaat uiteraard om de inhoud. Het betreft meestal druiven die je ook in de Rhône tegenkomt maar de gewurztraminer verwacht je niet direct in het zuiden van Frankrijk. Deze wijn was niet zo mollig en aromatisch als in de Elzas en zonder een duidelijk zoetje maar zeker een zeer aangename variant. Verder proefden we marsanne en grenache blanc en een peperige syrah die nog wel eventjes mocht liggen en een lekkere vlezige mourvèdre die al opvallend zacht was.

Het was een aangename hernieuwde kennismaking met Pays D’OC wijnen die zeker thuishoren in elke goede wijnwinkel.

Op donderdag 3 december heeft Pitch Communicatie en Pr de Pays d’Oc een pop up wijnboutique in hartje Amsterdam op de Herenstraat 12 geopend! Hier kun je kijken en kopen en wijnadvies krijgen van Barbara Verbeek (wijnexpert en -schrijfster) en Julian Cleton (winebar of the year VinVin). De wijnboutique is hele maand december geopend.

Julien de Beaumarchais de Rothschild

Ooit gedacht dat Fransen hautain en afstandelijk zijn? Dan heb je niet kennis gemaakt met Julien de Beaumarchais de Rothschild. Julien( 1971) is de jongste zoon van wijlen barones Philippine de Rothschild, en lid van de Raad van commissarissen van het familiebedrijf ‘Baron Philippe de Rothschild SA’. Tevens is hij mede-eigenaar van onder andere Château Mouton Rothschild en Domaine de Baronarques. Van het laatste Domaine proefde ik maandag 17 juni de wijnen bij een persbijeenkomst en masterclass in het Okura hotel, georganiseerd door Le Vin en direct, de exclusieve importeur van dit wijnhuis. Voorafgaand aan de masterclass was een lunch met rondvaart door de Amsterdamse grachten.

Domaine de Baronarques

Julien is een zeer enthousiaste spreker die op het uiterste puntje van zijn stoel graag het verhaalt vertelt over Domaine de Baronarques. Het domein werd in 1998 aangeschaft door zijn moeder, wijlen baronesse Philippine de Rothschild en ligt in de buurt van Limoux (Languedoc). Het heet op dat moment wijndomein Domaine de Lambert en is sterk verwaarloosd. Hoewel er door wijncritici de vraag wordt gesteld wat de Rothschild’s in vredesnaam in de Languedoc te zoeken hebben, wordt er fors in kwaliteit geïnvesteerd en dit levert een uitstekend resultaat, waarover later meer.

Vergelijking met Bordeaux

Hoewel het wijngoed niet ver van de Middellandse Zee is gelegen, waait de wind vooral uit de richting van de Atlantische Oceaan. Een vergelijking met Bordeaux is snel gemaakt. De verwijzing naar Bordeaux zie je ook terug in de gebruikte blauwe druivenrassen: merlot, cabernet franc en merlot, aangevuld met malbec en syrah. De koele invloed is de reden dat de oorspronkelijk aangeplante grenache hier geen geweldige resultaten geeft en daarom vervangen wordt door chardonnay.

Hoge plantdichtheid en vatenkelder

Daarnaast houden de toppen van de Corbières de invloed van de Middellandse Zee ook nog eens tegen. Om een optimale kwaliteit in de druiven te garanderen, heeft men gekozen voor een hoge dichtheid van aanplant van de wijnstokken: 7500 per ha. Dit in tegenstelling tot een aanplant van 3000 planten per ha in de regio door de meeste andere wijnboeren. In de kelderruimte staan 26 temperatuur gecontroleerde RVS vaten en 8 betonnen vaten, van verschillende grootte. Tevens is men in het bezit van nieuwe eiken vaten.

Domaine de Baronarques: de witte wijnen

Domaine de Baronarques produceert 3 verschillende wijnen van de 43 ha wijngaarden. We startten de masterclass met een vergelijk tussen Domaine de Baronarques Blanc 2016 en 2017. Opvallend is het afnemende houtgebruik en dit is iets wat je ook terug ruikt en proeft in de wijn. De 2017 is een Chardonnay, gemaakt in de stijl van Bourgogne met veel meer frisheid, terwijl je in de 2016 nog een duidelijke houtinvloed waarneemt. Beide wijnen zijn kwalitatief uitstekende wijnen en ik ben erg benieuwd naar de toekomstige jaren.

Domaine de Baronarques Blanc 2016: 100% chardonnay, 40% nieuwe houten vaten, 40% in één jaar oude vaten, 20% in twee jaar oude vaten.
Domaine de Baronarques Blanc 2017: 33% nieuwe houten vaten, 33% in één jaar oude vaten,33% in twee jaar oude vaten.

Domaine de Baronarques: de rode wijnen

Naast één witte, produceert men 2 rode. We proeven eerst 2 jaren van de Capitelle du Domaine de Baronarques Limoux

Capitelle du Domaine de Baronarques Rouge 2013: 58% merlot, 22% malbec en 20% syrah.
Capitelle du Domaine de Baronarques Rouge 2015: 45% merlot, 5% cabernet franc, 32% syrah en18% malbec.

Beide wijnen zijn nu al heerlijk te drinken. 2013 is volgens de baron een Fresh Vintage met een koud voorjaar en tijdens de oogst 35 graden overdag maar vroeg in de morgen slechts 4 graden celcius. De merlot in de wijn geeft veel rood fruit. De 2015 is duidelijk de stevigere versie met een andere blend met aroma’s van blauwe pruimen en chocolade en koffie en aanwezige, rijpe tannines. Een veel warmer jaar dan 2013.

De volgende rode wijn is het paradepaardje van het domein: Domaine de Baronarque Rouge Limoux. Wederom een vergelijking van 2 jaren naast elkaar.

Domaine de Baronarque Rouge Limoux 2007: 50% merlot, 26% cabernet franc, 4% cabernet sauvignon, 10% syrah, 9% malbec, 1% grenache. Rijping 25% in nieuwe eiken vaten, 75% in vaten van 1-3 jaar oud.

Deze imperial ( 8 flessen) Grand Vin wordt uitgeschonken met een Apoura decantersysteem en is nog erg smaakvol. Je ruikt leer, truffel, mint en proeft zijdezachte tannines. Overigens worden er op het domaine ook truffels gevonden, mooie combi met deze wijn.

Domaine de Baronarque Rouge Limoux 2016: 54% merlot, 22% cabernet franc , 17% syrah, 4% cabernet sauvignon en
3% malbec. Rijping 25% in nieuwe Franse eiken vaten, 75% in vaten van 1-3 jaar oud.

Veel fruit, nog erg jong maar met veel ouderingscapaciteit. Henk Maas, eigenaar van Le Vin en direct drukt ons ook op het hart om wijn als deze vooral wat langer te laten liggen. Wij drinken in Nederland de wijnen vaak veel te jong. De 2016 is ook opgemerkt door Decanter en is met 97 van de 100 punten beloond.

Betaalbare kwaliteit

Als je denkt aan Rothschild, verwacht je toch duur geprijsde flessen. Bij Chateau de Baronarques valt dit reuze mee. De witte wijn kun je rond de €32 aanschaffen, la Capitelle heb je in je wijnkast voor €18 en de Grand Vin kost ook €32. Alle prijzen ex BTW. En dan lekker van genieten.

Grande finale: Mouton Rothschild

We sluiten de proeverij af met een verrassing die we eerst blind mogen raden: Chateau Mouton-Rothschild 2003, premier Grand Cru Classé uit Pauillac. Wow, wat een wijn. Hier word je even stil van. De 2003 is gemaakt ter ere van het 150-jarige bezit van Mouton in de familie. Het label wijkt af van alle andere labels, die elk jaar een creatie van een bekende kunstenaar tonen. Op het label van 2003 zien we Baron Nathaniel de Rothschild (1812-1870), de directe voorvader van de Engelse tak van de familie die Mouton op 11 mei 1853 aanschaften. De achtergrond toont een gedeelte van het verkoopdocument.

Het masker van Baronarques

Over wijnlabels gesproken, het etiket van Domaine Baronarques is een masker. De familie en in het bijzonder wijlen baronesse Philippine de Rothschild, houdt erg van het theater en het masker is ook bedoeld om de demonen te verjagen. Als je de kwaliteit van hun wijnen uit Bordeaux en de Languedoc proeft, is dat goed gelukt!

Na de proeverij, krijgen we nog een aandenken mee in de vorm van een poster met het label en een handtekening die Julien er met een grote zwier opzet. Het was een bijzondere middag.